Obezite cerrahisi öncesinde uygulanan beslenme programı, operasyonun risklerini ve olası komplikasyonları minimize etmek, vücudun cerrahiye hazırlanmasını sağlamak ve aynı zamanda belirtilen kilo kaybı hedefine ulaşmayı amaçlamaktadır. Bu nedenle, cerrahi öncesi diyet, kilo verme ve sağlıklı beslenme ile ilgili hedeflere odaklanarak oluşturulur. Beslenme programı, vücuttaki yağ dokusunun azaltılmasını hedeflemektedir, özellikle karaciğer yağı ve visceral yağ dokusunun azaltılması. Programın temel fikirleri; düşük karbonhidrat ve kalorili diyet, yüksek protein alımı, yeterli sıvı alımı ve vitamin mineral yeterliliği sağlama üzerine kuruludur.
Beslenme Planı
Cerrahi işlem öncesinde uygun bir beslenme planı uygulamak çok önemlidir. Bu nedenle, cerrahi işlemden en az dört hafta önce başlayacak bir beslenme programı hazırlanmalıdır. Bu plan, obezite cerrahisi operasyonu öncesinde kilo vermek için gerekli olan protein ve diğer besinleri içerir. Ayrıca karbonhidrat ve şeker tüketimini de sınırlar. Bu programın amacı, cerrahi işlem öncesinde hastanın bedenini hazırlamak, sağlıklı kilo kaybı sağlamak ve cerrahi sonrası iyileşme sürecini hızlandırmaktır. Programın önemli bir diğer özelliği ise, hastanın sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarını benimsemesine yardımcı olmasıdır. Beslenme programında yer alan tüm yiyecekler ve porsiyon miktarları doktorunuz tarafından belirlenir.
Protein Alımı
Cerrahi öncesi beslenme programının temel amaçlarından biri, vücudun veya bağırsakların zamana ihtiyacı olan geniş bir yay gibi genişlemesi nedeniyle uygun bir şekilde hazırlanmasıdır. Protein alımı, vücudun yeterli ve sağlıklı bir şekilde hazırlanmasında önemli bir rol oynar. Günlük olarak önerilen protein alımı miktarı, hastanın kilosuna bağlıdır ve ortalama olarak 70-90 gram arasında olmalıdır. Protein alımı, vücut kütle indeksi 35 ve üzerinde olan obez hastaları daha az hasta tutma potansiyeline sahiptir.
Tüketilmesi önerilen protein kaynakları arasında tavuk, balık, hindi eti, biftek, tofu, kuru baklagiller, süt, peynir ve yoğurt yer almaktadır. Ayrıca, bunların yanı sıra, soya ve badem sütü, yumurta beyazı ve sebzeler gibi diğer protein kaynakları da tüketilebilir.
| Protein Kaynakları | Önerilen Porsiyon Miktarı |
|---|---|
| Tavuk ve Hindi Eti | 3 oz (85 g) |
| Balık | 3-4 oz (85-113 g) |
| Süt, Peynir ve Yoğurt | 1 fincan (240 ml) |
| Kuru Baklagiller | 1/2 fincan (120 ml) |
Protein kaynaklarının yanı sıra, protein tozları ve protein barları gibi takviyeler de kullanılabilir. Ancak, özellikle cerrahi öncesi bu takviyelerin kullanımı doktorunuz tarafından belirlenmelidir.
Protein Kaynakları
Obezite cerrahisi öncesi beslenme planında protein alımı oldukça önemlidir. Proteinler, vücutta doku onarımı, kas gelişimi ve organların sağlıklı işlevleri için gerekli olan temel yapı taşlarıdır.
Hastaların beslenme programında tüketmeleri gereken protein kaynakları arasında tavuk, balık, hindi, kırmızı et, yumurta, soya ürünleri ve kurubaklagiller yer almaktadır.
Önerilen günlük protein tüketimi miktarı, hastanın kilosuna ve yaşına göre değişebilir. Ancak, genel olarak, bir insanın günlük protein ihtiyacı vücut ağırlığının her kilogramı başına yaklaşık 1 gramdır. Bu nedenle, bir 70 kiloluk bir insanın yaklaşık 70 gram protein tüketmesi gerekmektedir.
Aşağıdaki tabloda önerilen bazı protein kaynakları ve porsiyon miktarları verilmiştir:
| Protein Kaynağı | Porsiyon Miktarı |
|---|---|
| Tavuk göğsü | 100 gram |
| Somon balığı | 100 gram |
| Kırmızı et | 100 gram |
| Beyaz peynir | 30 gram |
| Kabuklu yemişler | 30 gram |
Tavuk, Balık ve Sebzeler
Tavuk, balık ve sebzeler, düşük yağ ve yüksek protein içeriği nedeniyle obezite cerrahisi öncesi beslenme programlarında önemli bir yere sahiptir. Tavuk göğsü, hindi, somon, ton balığı gibi protein açısından zengin seçenekler tüketilebilir. Sebzeler ise lif açısından zengin oldukları için tokluk hissini arttırmak için tüketilebilir. Ayrıca, sebzeler içerdikleri vitamin ve minerallerle de vücuda yararlı olur. Örneğin, brokoli, Brüksel lahanası, domates ve lahana gibi sebzeler antioksidanlar bakımından zengindir ve vücudunuzu kalp hastalıklarından korur. Tavuk, balık ve sebzeleri, fırınlama veya ızgara gibi mümkünse pişirme yöntemleriyle hazırlamak daha sağlıklıdır.
Süt Ürünleri
Özellikle çiğ sütler, süt ürünleri içinde yüksek protein ve kalsiyum içeriğine sahiptir. Cerrahi öncesinde hastalar, yüksek protein içeriğiyle süt, yoğurt ve peynir gibi ürünleri düzenli olarak tüketmelidirler. Bunun yanı sıra, bu ürünler magnezyum, fosfor ve B12 vitamini açısından da zengindirler. Bu ürünlerin tüketiminin, hastaların daha hızlı ve sağlıklı bir şekilde toparlanmalarına yardımcı olduğuna inanılmaktadır.
| Ürün | Porsiyon | Protein Miktarı |
|---|---|---|
| Süt | 1 Bardak (240 ml) | 8 gram |
| Yoğurt | 1 Kase (200 ml) | 12 gram |
| Peynir | 30 gram | 7 gram |
Karbonhidrat ve Şeker
Karbonhidratlar, vücudun ana enerji kaynağıdır ve yeterli miktarda tüketilmelidir. Ancak, cerrahi öncesi beslenme programında karbonhidrat tüketimi kontrollü bir şekilde yapılmalıdır. Yüksek şeker içeriği olan gıdaların tüketimi sınırlandırılmalıdır, çünkü aşırı şeker tüketimi kilo alımına neden olabilir ve ayrıca insulin direnci riskini artırabilir.
Bununla birlikte, kompleks karbonhidratlar tüketmek önemlidir çünkü bunlar daha uzun süre tok kalmanızı sağlar. Cerrahi öncesi beslenme programındaki karbonhidrat miktarı, diyetisyenler tarafından birlikte belirlenir. Önerilen miktar ve kaliteli karbonhidratlar ile birlikte dengeli bir beslenme programı ile sağlıklı kilo kaybı mümkündür.
- Tam tahıllı ekmekler, kahverengi pirinç, yulaf ezmesi, kahverengi makarna, patates ve tatlı patates gibi kompleks karbonhidratlar tüketilmelidir.
- Basit şekerlerden kaçınılmalıdır, özellikle işlenmiş gıdalarda bulunanlardan, bunun yerine meyve gibi doğal şeker kaynakları tercih edilmelidir.
- Günlük önerilen şeker miktarı, kadınlar için 25 gram ve erkekler için 36 gramdır.
Bu şekilde karbonhidrat tüketimini kontrol altında tutarak dengeli bir beslenme programı oluşturulabilir ve cerrahi öncesi hazırlık sürecinde amaçlanan maksimum faydalar elde edilebilir.
Sıvı Alımı
Sıvı alımı obezite cerrahisi öncesi çok önemlidir. İçtiğiniz sıvılar, besin alımının yanı sıra vücudunuzdaki toksinlerin temizlenmesine de yardımcı olur. Günde en az 2-3 litre su tüketmeniz önerilir. Ayrıca, kalorisi olmayan sıvılar tüketmek de önemlidir. Bu, şekersiz içecekler, bitki çayları ve taze sıkılmış meyve sularını içermektedir.
Bazı hastalar cerrahi öncesi sıvı alımını sınırlamalıdır ve genellikle sıvıların ne zaman tüketileceği de önemlidir. Örneğin, cerrahiden önceki 24 saat içinde su içmekten kaçınmanız gerekebilir. Cerrahi ekibiniz, hangi sıvıların tüketilebileceği konusunda size tavsiyelerde bulunabilir. Ayrıca, cerrahi sonrasında sıvı alımınız da kısıtlanacaktır ve bu nedenle gereksinimlerinizi karşılamak için sıvı tüketmenizin önemi daha da artar.
Takviyeler
Takviyeler, obezite cerrahisi öncesi beslenme planında önemli bir yere sahiptir. Multivitamin takviyelerinin alınması, vücudun cerrahi işleme hazırlanmasına yardımcı olur ve cerrahi sonrası iyileşme sürecini hızlandırır. Bu nedenle, cerrahi öncesi dönemde mutlaka multivitamin takviyeleri alınması önerilir.
Bunun yanı sıra, cerrahi öncesi alınması gereken diğer vitaminler de vardır. Özellikle demir, kalsiyum, C vitamini ve B12 vitamini gibi besin öğelerinin takviye olarak alınması önemlidir. Ancak, takviye kullanımı konusunda mutlaka doktorunuzla konuşmanız gerektiğini unutmayın.
Takviye kullanımının doğru dozlarda ve uygun zamanda yapılması, vücudun cerrahi işlem sürecini daha sağlıklı şekilde atlatmasına yardımcı olur. Unutmayın, herkesin vücut yapısı farklıdır, bu nedenle takviye kullanımı konusunda doktorunuza danışmanızı öneririz.
Omega-3 ve Balık Yağı Takviyeleri
Omega-3, sağlıklı bir beslenme planında önemli bir yere sahiptir. Balık yağında bulunan bu yağ asitleri, kalp sağlığını korumaya yardımcı olur ve iltihaplanmayı azaltır. Obezite cerrahisi öncesi, omega-3 ve balık yağı takviyelerinin alınması hastanın hazırlık sürecinde faydalı olabilir. Ancak, özellikle balık yağı takviyesi alırken, dozajı doğru belirlemek önemlidir. Genellikle günde 1000-2000 mg balık yağı önerilir. Bu miktar hastanın sağlık durumuna ve diğer ilaçlara bağlı olarak değişebilir. Günlük omega-3 alımı için balık tüketmek en iyi yollardan biridir, özellikle somon, uskumru ve ringa balığı gibi yağlı balıklar tercih edilmelidir.
Probiyotikler
Probiyotikler, sağlıklı sindirim sistemi için son derece önemlidir. Obezite cerrahisi öncesi de probiyotiklerin kullanımı önemlidir. Probiyotikler, bağışıklık sistemi, sindirim ve üreme sistemleri gibi birçok vücut fonksiyonunuzda yardımcı olan canlı organizmalardır.
Bazı probiyotikler, cerrahi öncesi hazırlık sürecinde birçok yararı olan laktik asit bakterileri gibi canlı organizmalardır. Bu tür canlı organizmaların tüketilmesi, sindirim sistemi için son derece yararlıdır.
Probiyotikler, martıların kelebeklerden kaçmasına yardımcı olan prebiyotikler ile birlikte alınmalıdır. Prebiyotikler, probiyotiklerin hayatta kalmasını ve çoğalmasını sağlar. Bu da bağırsakta daha iyi bir ortam oluşturarak, insan vücuduna daha iyi faydalar sağlar.
Örneğin, mikroorganizmaları artırır, tüketilen gıdaların daha iyi emilimini sağlar, antioksidan özellikleri olan bileşenlere yardımcı olur ve sağlıklı bağırsak hareketleri sağlar. Bununla birlikte, obezite cerrahisi öncesi probiyotik alımı, cerrahinin risklerini ve sonrası komplikasyonları azaltabilir.
Beslenme Planının Faydaları
Obezite cerrahisi öncesinde yapılan uygun bir beslenme planı, cerrahinin başarılı geçmesi için gereklidir. Bu beslenme planının amacı, hasta için en uygun kiloya ulaşılmasına yardımcı olmaktır. Beslenme programı, cerrahi öncesi en az dört hafta önce başlamalıdır. Beslenme planına uygun olarak beslenen hastalar, cerrahi sonrası kilo kaybı süreçlerinde daha başarılı sonuçlar elde ederler. Ayrıca, diyet programı sadece kilo kaybı ile sınırlı kalmaz, obezite hastalarının genel sağlık durumlarını düzeltmeye de yardımcı olur. Cerrahi öncesi beslenme programı, hastanın metabolizmasını hızlandırarak kilo kaybını daha da hızlandırır ve hastanın ameliyat öncesinde daha sağlıklı bir bedene sahip olmasını sağlar.
